Το αυτιστικό φάσμα, παλιότερα ονομαζόμενο αυτισμός, είναι μια πολυσύνθετη διαταραχή που τα αίτια της δεν είναι πλήρως διευκρινισμένα. Ονομάζεται φάσμα, γιατί η εικόνα του κάθε παιδιού μπορεί να είναι τελείως διαφορετική όπως και η αντιμετώπιση και η εξέλιξη του.

Υπάρχουν πολλά συμπτώματα που μπορούν να μας οδηγήσουν στο συμπέρασμα πως ένα παιδί παρουσιάζει στοιχεία του αυτιστικού φάσματος. Το πιο σημαντικό είναι να κατανοήσουν οι γονείς, πως η συνύπαρξη μερικών συμπτωμάτων δεν σημαίνει πως το παιδί ανήκει στο αυτιστικό φάσμα. Είναι απαραίτητη η εκτίμηση του παιδιού από ειδικό ψυχολόγο ή παιδοψυχίατρο.

Η έγκαιρη διάγνωση και η έναρξη θεραπευτικού προγράμματος πριν την ηλικία των 3 ετών, είναι αποδεδειγμένο πως βοηθά αυτά τα παιδιά να έχουν μια πολύ θετική εξέλιξη.

Στοιχεία που χρήζουν διερεύνησης και πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς είναι:

• το παιδί τους δεν αντιδράει όταν το καλούν με το όνομα του
• όταν αποφεύγει συστηματικά να τους κοιτάζει στα μάτια
• όταν φαίνεται πως μπορεί να έχει διαταραχές σίτισης
• όταν παρουσιάζει επαναλαμβανόμενες κινήσεις που δεν έχουν νόημα, όπως το να χοροπηδάει πεταρίζοντας τα χέρια
• να μην αναπτύσσει καθόλου κοινωνική συμπεριφορά ακόμη και με οικεία πρόσωπα
• όταν επαναλαμβάνει χωρίς λόγο αυτά που ακούει ή ακόμη και όταν δεν έχει τη διάθεση να επικοινωνήσει μέσω κινήσεων τα θέλω του.

Παράλληλα με τα κύρια χαρακτηριστικά, τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζουν δυσκολίες επεξεργασίας και ολοκλήρωσης αισθητηριακών ερεθισμάτων που εμποδίζουν το άτομο να αναπτύξει προσαρμοστικές συμπεριφορές.

Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (Δ.Α.Φ.) ή Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (Δ.Α.Δ.);

Συχνά, οι όροι αυτοί ταυτίζονται χωρίς να γίνονται διακριτές οι διαφορές τους. Πιο συγκεκριμένα, η Δ.Α.Φ. περιλαμβάνει:

• ποιοτικές δυσκολίες στη κοινωνική κατανόηση, συναλλαγή και συναισθηματική αμοιβαιότητα
• δυσκολίες στον τρόπο επικοινωνίας και στη γλώσσα
• περιορισμένο, στερεότυπο, επαναλαμβανόμενο ρεπερτόριο δραστηριοτήτων και ενδιαφερόντων, ενώ στη συμπεριφορά επικρατούν ιδιόρρυθμα ενδιαφέροντα και ενασχολήσεις
• ανομοιογενή ανάπτυξη γνωσιακών λειτουργιών
• συχνά ανακόλουθη επεξεργασία αισθητηριακών προσλήψεων

Οι συγκεκριμένες δυσκολίες ποικίλουν από άτομο σε άτομο και επηρεάζουν τη συνολική του λειτουργικότητα.

Στις Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (Δ.Α.Δ.) περιλαμβάνονται τα παρακάτω σύνδρομα:

• Αυτισμός παιδικής ηλικίας : αυτιστική διαταραχή, βρεφικός αυτισμός, βρεφική ψύχωση, σύνδρομο Kanner
• Άτυπος αυτισμός : άτυπη ψύχωση της παιδικής ηλικίας, νοητική καθυστέρηση με αυτιστικά χαρακτηριστικά
• Σύνδρομο Rett
• Άλλη αποδιοργανωτική διαταραχή της παιδικής ηλικίας (Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή): βρεφική άνοια, αποδιοργανωτική- αποαπαρτιωτική ψύχωση, σύνδρομο Heller
• Διαταραχή υπερδραστηριότητας σχετιζόμενη με νοητική καθυστέρηση και στερεότυπες κινήσεις
• Σύνδρομο Asperger
• Διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, μη καθοριζόμενη
• Άλλες διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές

Η εκτίμηση και η έγκαιρη παρέμβαση θα βοηθήσουν το παιδί να εξελιχθεί όσο το δυνατόν καλύτερα και να αναπτύξει δεξιότητες. Το κέντρο «λογος» έχοντας μεγάλη εμπειρία με τέτοια περιστατικά μπορεί να διαγνώσει και να αντιμετωπίσει έγκαιρα τέτοιες διαταραχές, μέσω της διεπιστημονικής ομάδας του.