Τι είναι η ψυχοεκπαίδευση;
Πρόκειται για μία θεραπευτική παρέμβαση που εστιάζει στην κατανόηση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το παιδί ή ο έφηβος και στην αντιμετώπιση αυτών μέσα από την ανάπτυξη στρατηγικών, οι οποίες με τη σειρά τους συμβάλλουν στην ενίσχυση της λειτουργικότητάς του. Συγκεκριμένα, η ψυχοεκπαίδευση υποστηρίζει την κατάκτηση βασικών κοινωνικών, επικοινωνιακών και γνωστικών δεξιοτήτων, προωθεί την αυτονομία, τη γενίκευση της γνώσης και την ανάπτυξη προσαρμοστικών δεξιοτήτων σε κοινωνικές καταστάσεις της καθημερινής ζωής.
Σε ποιον απευθύνεται;
Απευθύνεται τόσο στο παιδί ή στον έφηβο όσο και στην οικογένειά του όταν εμφανίζονται κυρίως κάποιες από τις παρακάτω δυσκολίες:
- αναπτυξιακές διαταραχές
- νοητική υστέρηση
- Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα
- σύνδρομο Down
- γνωστικά ελλείμματα
- συμπεριφορικά προβλήματα
- ψυχοσυναισθηματική ανωριμότητα.
Ποιοι είναι οι στόχοι της ψυχοεκπαίδευσης;
Στόχοι του ψυχοεκπαιδευτικού προγράμματος είναι οι ακόλουθοι:
- Η οργάνωση της καθημερινότητας του παιδιού και της οικογένειας
- Η αντιμετώπιση δυσλειτουργικών συμπεριφορών
- Η εκμάθηση δεξιοτήτων αυτοεξυπηρέτησης
- Η ανάπτυξη κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων
- Η εκπαίδευση στην αναγνώριση, διαχείριση και έκφραση των συναισθημάτων
- Η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του παιδιού/εφήβου που παρουσιάζει τη διαταραχή, μέσω του βιώματος της επιτυχίας
- Η ενημέρωση της οικογένειας και του ευρύτερου περιβάλλοντος του παιδιού/εφήβου για τη διαταραχή, τη φύση, τα αίτιά της, την πορεία και την πρόγνωσή της
- Η ενδυνάμωση και ενίσχυση των δεξιοτήτων επικοινωνίας της οικογένειας με στόχο τη μείωση του άγχους και τη βελτίωση των σχέσεων των μελών της.
Τι απαιτεί ο θεραπευτικός σχεδιασμός;
Ο θεραπευτικός σχεδιασμός βασίζεται στη λεπτομερή αξιολόγηση του επιπέδου λειτουργικότητας, στην κατανόηση των δυνατοτήτων και των δυσκολιών και στην οργάνωση των θεραπευτικών στόχων.
Η θεραπευτική προσέγγιση είναι αποτελεσματική μόνο όταν είναι εξατομικευμένη, ανάλογη της χρονολογικής ηλικίας και του αναπτυξιακού σταδίου, εστιάζει στο σύνολο των δυσκολιών, στην αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών και στην προώθηση της ανάπτυξης και της προσαρμογής μακροπρόθεσμα.
Ποιος είναι ο ρόλος της οικογένειας στην ψυχοεκπαίδευση;
Καθοριστικός στην εξέλιξη του θεραπευτικού προγράμματος είναι ο ρόλος της οικογένειας. Οι γονείς υποστηρίζονται ώστε να συμμετέχουν ενεργά στη θεραπευτική διαδικασία, καθ’ όλη τη διάρκειά της. Μέσα από τη συμβουλευτική, οι γονείς εκπαιδεύονται στην εφαρμογή του ψυχοεκπαιδευτικού προγράμματος και εκτός θεραπευτικού πλαισίου.